Opmerkelijke mozaïeken

Een gedetailleerde analyse van Byzantijnse begraafplaatsen rond Jeruzalem onthult verschillende grote concentraties menselijke botten. Dit zijn niet het gewone type stedelijke begrafenissen, kenmerkend voor de Byzantijnse periode, die ofwel enkele graven of familiegrafgrotten omvatte, maar eerder opzettelijke bijeenkomsten van talrijke lijken in een grot, waterreservoir of een bestaande familiegrafgrot. Zeven van dergelijke locaties werden geïdentificeerd in Jeruzalem, allemaal buiten de muren van de oude stad en gerelateerd aan de Byzantijnse periode. De meest expliciete hiervan is een in de rotsen uitgehouwen grot in Mamilla, ongeveer 120 m hoog. ten westen van de Jaffapoort. Het maakte deel uit van een van de stedelijke begraafplaatsen van Jeruzalem, die in gebruik was van de achtste tot de zevende eeuw voor Christus tot de Byzantijnse periode. Onder de veel voorkomende soorten graven en grafgrotten bevond zich een grot die uitzonderlijk was in vorm en inhoud. Deze langwerpige grot, ca. 12m. lang en 3 m. breed, was gevuld met hopen menselijke botten. Voor de grot was een kleine kapel met een apsis op het oosten.
De muren van de kapel waren bedekt met beschilderd pleisterwerk en de apsis vertoonde sporen van een fresco met een afbeelding van een engel die zijn handen uitstrekt. De vloer was geplaveid met een mozaïek versierd met drie kruisen. Een vierregelig opschrift binnen a  tabula ansata  was gelegen nabij de ingang van de grot, met daarin een gebed "voor de verlossing en redding van hen, God kent hun namen."

De opgraving van de grot zelf leverde honderden menselijke skeletten op. Een antropologische analyse wees uit dat de overledenen relatief jong waren in vergelijking met die op hedendaagse begraafplaatsen, en dat er meer vrouwen waren dan mannen. Dit alles suggereert dat de overledene een plotselinge dood heeft ontmoet.  De vondsten in de grot omvatten kruisvormige hangers, kandelaarlampen en ongeveer 130 munten, waarvan de laatste een gouden uitgifte was van keizer Phocas (602-610 CE). Deze bevindingen brachten de massabegrafenis in verband met de christelijke bevolking van Jeruzalem, wijzend op het begin van de zevende eeuw als de datum van de begrafenis en in verband met de Perzische invasie.  De locatie van de grot, in de buurt van Jaffa Gate en ongeveer 200 m. ten oosten van het grote zwembad uit de Romeinse periode van Mammila, correleert met de plaats die door Strategius wordt genoemd als een van de plaatsen waar de christenen van Jeruzalem na de verovering door de Perzen werden afgeslacht.