top of page
beersheba_edited.jpg

 ISRAEL & JUDAH

13e eeuw voor Christus - 587 voor Christus

hoofdstuk 1

1200 BC

10oo BC

922 BC

745 BC

BP296J_edited.jpg

HET VOLK ISRAEL ONTWIKKELT ZICH TOT EEN KLEINE MAAR DUIDELIJKE TE ONDERSCHEIDEN STAM 

Het gebied dat in het tweede millennium voor Christus Kanaän werd genoemd werd in politiek en cultureel gedomineerd door Egypte.  De Egyptische invloed is bijvoorbeeld te zien in de ivoren platen die in Meggido (13e eeuw v. Chr.) zijn gevonden.  Het Kanaänitische stadstaatsysteem stortte in tijdens de ineenstorting van de late bronstijd toen ook oude beschavingen zoals de Hettieten en Mycene instortten en het Asyrische en Egyptische rijk waren verzwakt. De invasies van 'de zeevolken', droogtes en aardbevingen droegen bij aan de veranderingen die plaatsvonden. De Kanaänitische cultuur ging geleidelijk op in die van de Filistijnen, Feniciërs en Israëlieten. Echter, de  Egyptische aanwezigheid bleef sterk en tot in de 12e eeuw voor Chr.  Sommige Kanaänitische steden werden verwoest, maar andere bleven bestaan in de volgende ijzertijd.

De Merneptah Stele (zie foto hierboven) is het eerste archeologische bewijs van de opkomst van het Israëlitische volk.  Deze Egyptische stèle dateert uit 1208 BC vertelt: "Israël is verwoest en zijn zaad is niet meer." Dit "Israël" was een culturele en waarschijnlijk politieke entiteit, goed genoeg gevestigd voor de Egyptenaren om het als een mogelijke uitdaging te zien. Op dat moment was het echter  een etnische groep  in plaats van een georganiseerde staat.

The emergence of the Israelite people is clearly visible due to the Merneptah Stele. This Egyptian stele is dated to 1208 BC and says that "Israel is laid waste and his seed is no more." This "Israel" was a cultural, and possibly a political entity that was well enough established for the Egyptians to perceive it as a possible challenge. At that time however, it was more of a large ethnic group rather than an organised state.

Berlin_pedestal.png
Berlin Pedestal with the names Ashkelon,
Canaan and Israel

De Merneptah Stele  is het eerste archeologische feit van de opkomst van het Israëlitische volk. Deze Egyptische stele die is gedateerd op 1208 voor Christus vertelt: "Israël is verwoest en zijn zaad is niet meer." Dit "Israël" was een culturele en waarschijnlijk politieke entiteit, goed genoeg gevestigd voor de Egyptenaren om het als een mogelijke uitdaging te zien. In die tijd was het echter een etnische groep in plaats van een georganiseerde staat.

Niet alleen volgens de Bijbel was deze Israëlitische cultuur een Joodse cultuur. Een recente en verbazingwekkende vondst van de oudste Hebreeuwse inscriptie  gevonden op Mount Ebal in Israël levert archeologisch bewijs dat het gebruik van geschreven Hebreeuws al in de 12e eeuw voor Christus goed ontwikkeld was! Het loden tablet toonde na onderzoek met nauwkeurige scantechnieken meer dan 40 Hebreeuwse letters. Deze vondst bevestigt ook de status van de berg Ebal als 'berg van vloeken' die in de Thora wordt genoemd, waardoor deze tablet een vondst van epische proporties is! 

640px-Joseph's_Tomb_and_Mount_Ebal_(before_1899).jpg

Mount Ebal en het Graf van Jozef (Foto van 1899, publiek domein)

archaeology-illustrated--72888 solomon temple.jpeg
picture sky.jpg

ISRAEL & JUDAH VORMEN ÉÉN KONINKRIJK

De Israëlieten begonnen waarschijnlijk een proces van identificatie  zichzelf nog meer als 'Israëlitisch' door  zich onderscheidt van zijn naburige beschavingen. Bijvoorbeeld de of  verschillende culturele uitingen of regels (bijvoorbeeld geen vlees van varkens eten), verbod op gemengde huwelijken en  nadruk op familiegeschiedenis  en religie.  In de Late Bronstijd waren er waarschijnlijk niet meer dan ongeveer 25 dorpen in de hooglanden, maar tegen het einde van de IJzertijd nam dit aantal toe tot meer dan 300, terwijl de vaste bevolking verdubbelde van 20.000 tot 40.000.  Volgens de geschriften begon de heerschappij van de Israëlieten in het land Israël met de veroveringen en vestiging van 12 stammen onder leiding van Jozua (ca. 1250 vGT).  In de 11e en 10e eeuw vormden de onsterfelijke koning Saul, David en Salomo de Joodse geschiedenis en toekomst zoals we in de bijbel kunnen lezen. De meest opmerkelijke koningen waren koning David (1010-970 vGT), die Jeruzalem de hoofdstad van Israël maakte, en zijn zoon Salomo (Shlomo, 970-931 vGT), die de eerste tempel in Jeruzalem bouwde zoals voorgeschreven in de Tenach (Oude Testament ).

De meeste geleerden zagen te weinig aanwijzingen voor het bestaan van een goed ontwikkeld koninkrijk. Recente nieuwe bevindingen ondersteunen echter het bewijs van een koninkrijk dat veel verder ontwikkeld was dan aanvankelijk werd gedacht:

  • De vondst van officiële kleizegels, of bullae, opgegraven in Khirbet Summeily, een klein dorp uit de 10e-8e eeuw v. Chr. Ook interessant is het onderzoek van Kingsley dat de wijdverbreide handelscontacten (en scheepvaartroutes) van dit koninkrijk aantoonde. (Een isotopenanalyse toonde aan dat zilveren voorwerpen van die periode uit Israël afkomstig waren uit Spanje). Deze bevindingen ondersteunen bijbelse texten over de handelsallianties van Koning Salomo met de Fenicische koning Hiram.

  • ​In Jeruzalem is recent een deel van een 3000 jaar oude verdedigingsmuur opgegraven. Deze ontdekking lijkt een bijbelpassage met betrekking tot Salomo te valideren.

  • Tijdens opgravingen van Khirbet Qeiyafa uit de periode van koning David, leverde de archeoloog Yosef Garfunkel van 1025-975 v.Chr. het bewijs dat Judah veel verder reikte dan alleen Jeruzalem. Mogelijk was deze site het bijbelse Sha-ayarim.

  • Een internationaal team van archeologen heeft mogelijk de kopermijnen blootgelegd die eigendom waren van en geëxploiteerd werden door koning Salomo. De opgraving vond plaats in Khirbat en-Nahas in  zuidelijk  Jordanië.  De afvalophoping die meer dan 6 mtr. betrof vormde een handig te dateren middel waarmee het archeologische  team de sociale en technologische  veranderingen  in de geschiedenis  van  oud Israël  en  Edom kon meten (tussen 1200 en 500 v. Chr).  Zeer nauwkeurige radiokoolstofdatering, uitgevoerd  de  Universiteit van Oxford, konden gebruikt worden voor dadelzaden, tamarisk-stokken en ander hout dat op dezelfde locatie werd gevonden (voor het smelten van houtskool). Een oude Egyptische scarabee en amulet werden ook gevonden in een laag van de opgraving die verband hield met een verstoring van de productie aan het einde van de 10e  eeuw v. Chr. Deze periode zou verband kunnen houden met een militaire campagne van de Egyptische farao "Shishak" die plaatsvond na de dood van koning Salomo.

  • Ook de kopermijnen van Timna (in Israël) zouden de kopermijnen van koning Salomo kunnen zijn, aangezien deze mijnen juist het meest intensief werden gebruikt in dezelfde periode, de 10e en 9e eeuw v. Chr.  Ook werden op de locatie 3000 jaar oude fragmenten van paars geverfd textiel werden gevonden. De kleur 'argaman' (paars) werd in de bijbel vaak genoemd als de meest koninklijke kleur.  Volgens de in Tel Aviv gevestigde archeoloog prof. Erez Ben-Yosef:  "De aanwezigheid van deze koninklijke paarse kleding in Timna betekent dat ofwel de heersers van deze samenleving aanwezig waren op de locatie of dat de kopersmelterijen zelf deel uitmaakten van de elite", zegt Ben-Yosef. ( zie artikel ).

Stone_structure_from_City_of_David.jpg

Siersteen - Stad van David/Jeruzalem

Volgens de geschriften begon de heerschappij van de Israëlieten in het land Israël met de veroveringen en vestiging van 12 stammen onder leiding van Jozua (ca. 1250 v.Chr.). De Israëlieten leken zich at te zetten tegen mogelijke tussen assimilatie met Feniciërs, Filistijnen of Kanaänieten en slaagden er (met grote moeite) in om hun eigen religie te behouden. Zoals beschreven door Heinrich Graetz  konden de mensen op het platteland gemakkelijk deelnemen aan heidense riten en ook andere goden aanbidden (zoals Baäl en Astarte) wat ook gebruikelijk was bij andere naburige stammen. De leiders van de het volk Israel moestten hard strijden om ervoor te zorgen dat hun volk ervoor koos alleen 'Jahweh' te aanbidden. In deze vroege tijden geven de gevechten met de Filistijnen, Midianieten en andere Kanaänitische koninkrijken een beeld van de vele kleine koninkrijken die allemaal worstelen om te overleven. Volgens professor Yehuda Bauer begon het antisemitisme al in deze oudheid. "Ze haatten Joden omdat ze anders waren, één enkele God aanbaden die niemand kon zien, terwijl de meeste mensen nog steeds afgoden aanbaden" (zie link naar artikel). Fascinerend is ook de 3100 jaar oude inscriptie onlangs werd gevonden. De potscherf draagt de naam van Jerubaal, die in de Bijbel ook Gideon wordt genoemd. Dit is geen direct bewijs van het bestaan van Gideon maar het is opvallend om te ontdekken dat deze Bijbelse verhalen gerelateerd lijken te zijn aan de namen van mensen die destijds in dit specifieke gebied woonden.   

In de 11e en 10e eeuw vormden de onsterfelijke koning Saul, David en Salomo de Joodse geschiedenis en toekomst zoals we in de bijbel kunnen lezen. De meest opmerkelijke koningen waren koning David (1010-970 v. Chr.), die Jeruzalem tot hoofdstad van Israël maakte, en zijn zoon Salomo (Shlomo, 970-931 v. Chr.), die de eerste tempel in Jeruzalem bouwde zoals voorgeschreven in de Tenach (Oude Testament ). Koning Salomo in de Bijbel werd geroemd om zijn wijsheid en zijn bijdragen aan delen van de bijbel (delen van het boek met spreuken, het 'lied van Salomo' en delen van  de  boek Prediker , en twee  psalmen) . Hij zou 40 jaar geregeerd hebben en in deze jaren sloot hij verdragen en allianties die vrede in het koninkrijk brachten.

Anker 2
United Kingdom
Kingdom_of_Israel_1020_map.svg.png
Jerusalem_SouthWallTempleMount ludvig 14.jpg

Onlangs gevonden 3000 jaar oude muur in Jeruzalem in de buurt van Tempelberg

Archeologie & Verenigd Koninkrijk

According to the Scriptures, the United Kingdom emerged under the reigns of King Saul, David, and Solomon. It encompassed the territories of both the later Kingdom of Judah and the Northern Kingdom of Israel. Until recently, most scholars denied the existence of a developed kingdom during these early ages, and many called the biblical account of David and Solomon a myth. These positions began to change slowly with the discovery of the Tel Dan stele that mentioned King David, new findings in Jerusalem, and at Khirbet Qeiyafa. As a consequence, there now is widespread support for the existence of the United Monarchy, but the dating and identifications are not universally accepted.

Tot voor kort ontkennen de meeste geleerden het bestaan van een ontwikkeld koninkrijk in deze vroege eeuwen en velen noemen het bijbelse verslag van David en Salomo een mythe. Deze posities begonnen langzaam te veranderen met de ontdekking van de Tel Dan-stele waarin koning David wordt genoemd. Sommige geleerden beweren nog steeds dat dit koninkrijk had kunnen bestaan, maar slechts een klein regionaal koninkrijk was. Na zoveel eeuwen van verwoestingen is het natuurlijk moeilijk om het bestaan van een veel verder ontwikkeld koninkrijk te bewijzen of om te bewijzen dat het maar heel klein was (misschien een stadstaat). Recente nieuwe bevindingen ondersteunen de mogelijkheid van een koninkrijk dat veel verder ontwikkeld was dan eerder werd gedacht. Enkele nieuwe en belangrijke archeologische resultaten (met links voor meer informatie):

  • De vondst van officiële kleizegels, of bullae, opgegraven in Khirbet Summeily (een klein dorp uit de bijbelse periode uit de 10e-8e eeuw voor Christus) levert het bewijs dat er een soort overheidsactiviteit werd uitgevoerd daar en in deze specifieke periode.  

  • Interessant onderzoek door Kingsley bewees wijdverbreide toezichtverbindingen en scheepvaartroutes (& isotopenanalyse die aantoont dat zilverschatten die in Israël zijn ontdekt, afkomstig zijn uit Spanje). Deze bevindingen ondersteunen argumenten dat koning Salomo handelsallianties had kunnen sluiten met de Fenicische koning Hiram.

  • Bij Jeruzalem is een deel van een 3000 jaar oude verdedigingsmuur opgegraven. Deze ontdekking lijkt een bijbelpassage met betrekking tot Salomo te valideren.

  • Tijdens opgravingen van Khirbet Qeiyafa uit de periode van koning David, leverde de archeoloog Yosef Garfunkel van 1025-975 v.Chr. het bewijs dat Judea veel verder reikte dan alleen Jeruzalem. Mogelijk is deze site de bijbelse Sha-ayarim geweest.

  • Een internationaal team van archeologen heeft mogelijk de kopermijnen blootgelegd die eigendom waren van en geëxploiteerd werden door koning Salomo tijdens een opgraving in Khirbat en-Nahas, een oud mijnbouw- en metallurgiedistrict van meer dan 450 vierkante mijl in het zuiden van Jordanië. Het onderzoek werd ook ondersteund door National Geographic Society.  De diepte van het afval op de locatie bedroeg meer dan 6 meter, een handig middel waarmee het archeologische team de sociale en technologische veranderingen in de geschiedenis van het oude Israël en Edom van 1200 tot 500 voor Christus kon meten. Zeer nauwkeurige radiokoolstofdatering, uitgevoerd door de Universiteit van Oxford, werd gebruikt op dadelzaden, tamarisk-stokken en ander hout dat op de locatie werd gevonden voor het smelten van houtskool. Een oude Egyptische scarabee en amulet werden ook gevonden in een laag van de opgraving die verband hield met een verstoring van de productie aan het einde van de 10e eeuw voor Christus. Men denkt dat de gebeurtenis verband hield met een militaire campagne van de Egyptische farao "Shishak" die plaatsvond na de dood van koning Salomo.

  • Ook de kopermijnen van Timna (Israël) zouden de kopermijnen van koning Salomo kunnen zijn, aangezien deze mijnen het meest intensief werden gebruikt in de 10e en 9e eeuw voor Christus en de locatie was waar 3000 jaar oude fragmenten van paars geverfd textiel werden gevonden. Vaak genoemd in de Bijbel was 'argaman' (paars) de meest koninklijke 'mode' in die tijd. Volgens de Tel Aviv-archeoloog prof. Erez Ben-Yosef: "De aanwezigheid van koninklijke paarse kleding in Timna betekent dat ofwel de heersers van deze samenleving op de locatie aanwezig waren of dat de kopersmelterijen zelf deel uitmaakten van de elite", zegt Ben-Yosef. . ( zie artikel )

640px-Dura_Synagogue_WC3_David_anointed_by_Samuel.jpg

Al deze recente archeologische vondsten bewijzen het bijbelse verhaal niet volledig, maar het argument dat er in die tijd geen ontwikkelde samenleving op dit gebied kon bestaan, is zeker achterhaald. Het maakt het bestaan van een Davidisch koninkrijk veel aannemelijker dan voorheen. En het geeft veel inzicht in het ontwikkelingsniveau en de handel in deze regio tussen de 11e en 8e eeuw v. Chr. Om archeoloog Eilat Mazar te citeren: "Ik geloof niet dat er een archeoloog is die een site zou opgraven waarop teksten zijn geschreven zonder bekend te zijn met die teksten".

David gezalfd door Samuël -  Dura Europos Synagoge (Syrië 245-256 AD)

Anker 1
United kingdom
Wijsheid van koning Salomo
640px-Frauenberg  solomon wisdom Fb78.jpg

 Photo:F. Bucher

Een voorbeeld van de beroemde wijsheid van koning Salomo  was het bijbelse verhaal van twee vrouwen die in hetzelfde huis woonden en die onlangs een pasgeboren kind hadden gekregen. Toen een van de baby's stierf, probeerde de moeder van de dode baby het levende kind van de andere moeder af te pakken. Omdat er geen andere getuigen in het huis waren, vroegen de vrouwen koning Salomo om hun geschil over wie de echte moeder was op te lossen. Salomo stelde voor om de jongen met een zwaard doormidden te snijden en tussen de twee vrouwen te verdelen. Diep bewogen door de liefde voor haar zoon, zei de eerste vrouw tegen de koning: "Geef haar alsjeblieft de baby, maar dood hem niet!" De andere vrouw zei: "Noch ik, noch jij zal hem hebben. Snijd hem in twee!" Hierna oordeelde Salomo dat de eerste vrouw de echte moeder was, omdat ze liever haar kind opgaf dan te zien dat het hem pijn deed.

En een quote die van groot belang is in onze moderne wereld waarin sociale media zo'n belangrijke rol spelen:

Woorden doden, woorden geven leven: ze zijn vergif of fruit - jij kiest!

koning Salomo

picture sky.jpg

Spreuken 18:21

מָוֶת וְחַיִּים, בְּיַד-לָשׁוֹן;    , פִּרְיָהּ.

Dood en leven zijn in de macht van de tong; en zij die zich eraan overgeven, zullen de vrucht ervan eten.

koning Salomo

wisdom of Solomon
'The_Visit_of_the_Queen_of_Sheba_to_King_Solomon',_oil_on_canvas_painting_by_Edward_Poynte

Koningin Sheba bezoekt koning Salomo. Foto Edward Poynter (kunstgallerij)

KONINKRIJK VAN JUDA EN ISRA .L

judea and israel.jpg

Kaart van de mogelijke grenzen van Israël en Judea - byThirdwell.org. 

Black_Obelisk_side_4_Jewish_delegation.jpg

Hulde brengen:

Een deel van de geschenkendragende Israëlitische delegatie van koning Jehu,  Zwarte Obelisk , 841-840 BCE

Toen koning Salomo tussen 926 en 922 vGT stierf, weigerden de noordelijke stammen zich aan zijn zoon Rehabeam te onderwerpen en kwamen in opstand totdat dit uiteindelijk leidde tot twee koninkrijken van Hebreeën: Israël en Juda. Het koninkrijk Israël in het noorden, met als hoofdstad Samaria, duurde meer dan 200 jaar en werd volgens de Bijbel geregeerd door 19 koningen. Het koninkrijk Juda werd 350 jaar lang vanuit Jeruzalem geregeerd door ook 19 koningen van het geslacht van koning David. De uitbreiding van de Assyrische en Babylonische rijken bracht eerst Israël en later Juda onder buitenlandse controle. Beide waren echter regionale staten en ze waren direct gelegen tussen de sterke en machtige Mesopotamische koninkrijken in het noordoosten en Egypte in het zuiden

Het koninkrijk Juda werd 350 jaar lang vanuit Jeruzalem geregeerd door ook 19 koningen van het geslacht van koning David. De uitbreiding van de Assyrische en Babylonische rijken bracht eerst Israël en later Juda onder buitenlandse controle. (De tekenen van vernietiging door de Assyrische verovering in de 8e eeuw voor Christus zijn nog steeds te zien op de plaats vanTel Burnagevestigd in Judea). Beide staten waren regionale staten en zij lagen direct tussen de sterke en machtige Mesopotamische koninkrijken in het noordoosten en Egypte in het zuiden. 

Archeologie bracht feiten aan het licht die de indruk wekken dat Juda en Israël hun onafhankelijkheid hebben behouden door eer te bewijzen aan het Assyrische rijk. Ook duidelijke archeologische ondersteuning voor het bestaan van Israëlitische en Judahitische koningen uit de Bijbel is te vinden in Assyrische inscripties die verband houden met deze eerbetoon. De Assyrische Stele van Adad-Nirari III noemde bijvoorbeeld koning Joas van Israël. Evenzo vermeldt de stele van Tiglath Pileser III koning Menahem als een van de vele koningen van wie hij schatting ontving. Ook de Assyrische  Zwarte Obelisk van Salmaneser III beschrijft koning Jehu: "De schatting van Jehu, zoon van Omri".

jehu deel twee.jpg

Andere verwijzingen naar koningen die in de Bijbel worden genoemd zijn bijvoorbeeld:

  • Een kleizegel uit de 8e eeuw voor Christus dat is ontdekt met de naam van de Hebreeuwse profeet Jesaja (die de raadgever was van koning Hizkia ). Het zegel draagt de Hebreeuwse inscriptie die zegt: "behorend aan de profeet Jesaja". Dit zegel zou de eerste verwijzing naar Jesaja zijn buiten de Bijbel. ( zie artikel )  ​

  • Onlangs hebben archeologen die de Stad van David (Jeruzalem) opgraven ook bewijs gevonden van een aardbeving in het oude Juda die kort in de Bijbel wordt genoemd. Gebroken aardewerk en ingestorte gebouwen werden gevonden, maar geen tekenen van brand. Deze aardbeving lijkt ongeveer 2800 jaar geleden te hebben plaatsgevonden. Volgens het profetische boek Zacharia, waar de profeet waarschuwt voor de komende "dag des Heren". De passage luidt: "Je zult vluchten door mijn bergdal, want het zal zich uitstrekken tot Azel. Je zult voelen zoals je vluchtte voor de aardbeving in de dagen van Uzzia, de koning van Juda." Hoewel het moeilijk is om exacte data te vinden voor de heerschappij van deze koningen, zou koning Uzzia tussen 783 en 742 voor Christus hebben geregeerd.

Zwarte Obelisk van  Salmaneser III, met namen van Judahitische of Israëlitische koningen.

TEL_MEGIDO_AERIAL.JPG
Cyrus cylinder wikimedia commons.jpg
Salmaneser III
Judh &Israel
  • Twitter
  • LinkedIn Social Icon
  • Facebook

© 2021 Joodse en christelijke geschiedenis van Israël. Wix.com

bottom of page